|
Бундан бошқа ҳолатда жоиз бўлмайди. Чунки оятнинг насси қуйидагича:
مَن كَفَرَ بِاللّهِ مِن بَعْدِ إيمَانِهِ إِلاَّ مَنْ أُكْرِهَ وَقَلْبُهُ مُطْمَئِنٌّ بِالإِيمَانِ
«Ким Аллоҳга имон келтирганидан кейин (яна қайтиб) кофир бўлса (Аллоҳнинг ғазабига дучор бўлур). Лекин ким қалби иймон билан ором олгани ҳолда (куфр калимасини айтишга) мажбур қилинса, (унинг имонига зиён етмас)» [Наҳл 106]
Демак бундаги мавзу имондан кейин куфрга кириш мавзусидир, яъни Исломдан қайтиб муртад бўлиш мавзусидир. Ҳолат эса ўлимдан хавф қилиш ҳолатидир. Фақиҳлар уни мажбурловчи ноиложлик деб атайдилар. Мажбурланган кишидан ҳукм кўтариладиган барча ҳолатларда шаръан мажбурлик деб ҳисобланадиган мажбурлик ҳолати фақат мана шунинг ўзидир, холос. Демак шаръан истисно қилинадиган мажбурлик мажбур қилувчи ноиложликдир. У аниқ ўлдирилишдан хавф қилиш ҳолатидир. Бу оятнинг ўлдирилишдан қўрқиб муртад бўлган мусулмонлар ҳақида нозил бўлгани ҳам буни қувватлайди. Бу оят Аммор ибн Ёсир ҳақида нозил бўлгани ривоят қилинган. Табарий деди: «Менга Муҳаммад ибн Саъд, менга отам, менга амаким, менга отам отасидан у Ибн Аббосдан
مَن كَفَرَ بِاللّهِ مِن بَعْدِ إيمَانِهِ إِلاَّ مَنْ أُكْرِهَ وَقَلْبُهُ مُطْمَئِنٌّ بِالإِيمَانِ
«Ким Аллоҳга имон келтирганидан кейин (яна қайтиб) кофир бўлса (Аллоҳнинг ғазабига дучор бўлур). Лекин ким қалби иймон билан ором олгани ҳолда (куфр калимасини айтишга) мажбур қилинса, (унинг имонига зиён етмас)» [Наҳл 106]
ояти ҳақида шундай деганини ривоят қилди: Мушриклар Аммор ибн Ёсирни ушлаб олиб азоблашди, сўнг ташлаб кетишди. Аммор Росулуллоҳ с.а.в. ҳузурига қайтиб Пайғамбаримизга Қурайшдан ўзига бўлган азоб уқубатни ва ўзининг нима деганини айтиб берди. Шунда зикри олий бўлган Аллоҳ Таоло унинг узрли эканини баён қилиб
مَن كَفَرَ بِاللّهِ مِن بَعْدِ إيمَانِهِ إِلاَّ مَنْ أُكْرِهَ وَقَلْبُهُ مُطْمَئِنٌّ بِالإِيمَانِ وَلَـكِن مَّن شَرَحَ بِالْكُفْرِ صَدْراً فَعَلَيْهِمْ غَضَبٌ مِّنَ اللّهِ وَلَهُمْ عَذَابٌ عَظِيمٌ
«Ким Аллоҳга имон келтирганидан кейин (яна қайтиб) кофир бўлса (Аллоҳнинг ғазабига дучор бўлур). Лекин ким қалби иймон билан ором олгани ҳолда (куфр калимасини айтишга) мажбур қилинса, (унинг имонига зиён етмас). Аммо кимнинг кўнгли куфр билан ёзиладиган бўлса, бас, ундай кимсаларга Аллоҳ томонидан ғазаб ва улуғ азоб бордир» [Наҳл 106]
330-бет
Бетлар: 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434